Thursday, December 11, 2008

Kan Pafa In

Masi thla zet zawng chawlh a tlem ngei mai, ni 9 leh 25 chiah hi chawlh kan neia - Puja thla kha a ngaihawm duh khawp mai. Urlawk ni lah Restricted Holiday anih dawn avangin kumtir atanga ka lo dahthat ve tang tang Restricted Leave pakhat ka la neih hi ka hmang mai ang chu ka lo ti deuha. Thil awm khat tak hi hriatchhuah a harsa ngang aniang niminpiah kha chawlh ani tih ka lo theihnghilh der tawha. Mahse kan mut hma deuhin ka hrechhuak leh hlauha a lawmawm angreng hle - Ka thiltih hmasak ber pawh Remove Alarm Clock tih hmeh kheuh kha ani ngei e.

Keimah ai maha ka chawlhve thin tuma nuam lo ti em em chu ka fapa tereuh hi ani. Nilengin Pogo leh Cartoon Network hi min thlirpui a tum ziaha. Mahse tuntum chu thlasik rim boruaka a nam chiai chiai tawh avangin Varendah ah thutdun kha kan thlang ta zawka. Hmuhnawm titakin mi chitin chitang leh lirthei chi hrang hrang insulpel sung sung kha kan thlir dun renga. Eng engemaw mai mai sawia kan titi dun theihve viau tawh avangin a lungawi thlakin a nuam angreng hle mai - A nikhua chho sawt ve tawh khawp mai.

Tihtur em em thildang a awmloh avangin a thil duhzawngte ka Click-III in ka hmehsak vea. A lawm thiam khawp lehnghal, a bik takin an Principal nu neih ang Hyundai i10 ka hmehsak phei kha chuan ring takin a 'WOW' nasa khawp mai!!. Tichuan chaw eikham reife hnua pawh kan la thuta renga. Mahse lenchhuah a duhtak tlat avangin, kei awm mai mai chak bawk khan, lenchhuah aia tiin inchungah ka chhohpui zawka.

Inchungah pawh khua anuamin alo duai ve tawh khawp mai le - Nipui vanglaia nisa leh boruak uap churh avanga Heat Stroke hlauhlai ang kha chu hlate khua anni tawh e (Inchungah kan chho khat tihna ani lemlo ania aw). Ball kan keng chho bawka tlai ninem thlengin kan inkhel dun zar zara, a khat tawkin thla kan la reng bawka. Thiltih nuam tak leh manhla tak ani mahse tih zen zen theih ani thin tlatloa. Kan thlalak zinga laktlak pawlte chu hengte hi anni e (Mimal thlalak chu tilang lo mai ila).

A biru daih Leh duk duk sia

Thursday, December 04, 2008

Thanmawh Bawk

Nimin chawhnu hmaa Rajarhat piaha kan office saklai mek ka va enthlithlai zet chu thilmak deuh deuh ka va hmu teuh mai. Kan kalna hmun tur hming lam a harsa deuha driver ka zawh chhen a ngai lehnghala - Nabadinganta thum deuha Bengali awphawi ditaka maia Nabodingonto anti leh lek phei chu ka bo lehzual sauh. Mizo tawng taka khaw daifem piah ami ani bawka kawng pawh vawihnih ngawt kan bo tak kha le. Kawng lah chu an khu em em a, kan hmaa lirthei tlanten antih khukluih emaw tih mai pawh a awl rum rum - Honda Civic khalh khu zet Sardarji pa lek phei kha chu a huathlala awm ngawt mai.

A hmun hi IT Sector, New Town Rajarhat atanga rawn thangchho zel hian ala huap vek dawn avanga kan hotuten hmunruak leilawk annia. Kawng tluanin in, sang fe fe, sain anlo buai mup mup maia. India ram khawilai hmun pawha aiawhtu neithei Bihari kuthnathawk pawh anlo tam nangiang mai - Kawngsirah eng ilo zuar pawhin an kat nuk tho. Ka sawitak Bihari ho hi an tuarchhel ngang mai - Chaw kawpuar hmumang hleilo hian nilengin hna an thawk theizel mai a. Khualzin hnathawk tih takah an awmna-te lah chu Chhuran chakai kawmkawraw-a thlam zuk din atum ve ringawt kha ani ringawt (An awmna sawizawm lo in thilmak ka ti deuha khan pakai chho mai ila).


Hnathawkte Riahbuk (Ziaawm pawl tak)

Vaiho hrim hrim hi zun leh ek chungchangah chuan hmasawn theilo pawl tak anni tih hi tupawn kan hai loa - An hnam upat tawh tehreng nen hian mahni inbul anih loh phawt chuan kawngsirah mawnglang kunga thut vung pawh pawi anti lemlo khawp mai. Kan trainning laia village study nei tura Karnataka kan kal tuma khaw luhna kawng awmchhun liau liaua mihring ek ngei mai lo awm hnur kha ka mitthla-ah hian a reh theilo - A rim uih zet leh ten chung chunga, survey neih ngaitlat hek, a fai deuh lai zawn pahfawma chhuk en ngaitlat kha aw !!

Amaherawhchu ka han hmuhtak nena tehkhin chuan khangte kha chu nepte ala ni. Dil lianzet mai hi alo awma, heng ka sawitak Bihari ho hian Ekin atan lo hmanga mawle (A hnuaia thlalak te hi en mai la). Sangha an awm ani chek ang chu - a hnuaia an zuang ri pawm pawm thawm ka hre tlata - mahse ek lang nawlh nawlh chu hmuhtur a awm hauh thung lo (Sawizawm lo mai ila). Pumpui so bat bat chungin, "Vanneihthlak mange Andhra Pradesh chhuak Sangha chauh kan ei-a" ka ti rilru neuh neuha. Hmanlai deuh tawha fiamthu nana Mizo Contractor pakhat kum hnih tal daih tur thingtlanga ek-in han sa tura an tirh; ani a han kal vang vanga dap a khawr sauh sauha a hnuaia vawkte panga a thlunge antih kha rilrua a rawn lang vawng vawng thei mai alawm.

An Inthiarna

Sang vehvawh tak ani

Zun leh ek inthiardan atang hian hnamzia hi zir a awlsam khawp mai - A changkanglo apiang hi an inthlahdah chawk. Hmanlai kan pipute pawh kha daia an kal mai thina, ka daikal/dai-kal dawn antih kha chuan a chiangtawk hle thin. Mahse tunah chuan hun a inher danglama, changkan-na ten min tlakbuak tak avangin daia kal ngai lo in inthiarna hmun kan nei tawha - Tawngkauchheh pawh lo danglamin ka inthiar dawn kan ti mai tawha. Mahse keini aia hnam upa zawkte hian an nunzia hi an thlak danglam chuanglo chu anih hi mawle. An 'History of Ancient Indian Civilization' - kum 5000 chuang tawh ani tia an ziah kur nguai hi - dawt muhlum emawni chu aw tihmai a awl duh dawn khawp mai. Bihar ngat phei hi chu Chandragupta Maurya a thuthmun, a khawpuiber pawh Pataliputra - Patna antih tak hi - ani miau sia. Heng avang te hian nge mawni le India hi a than chak loh em em ni - Zun leh Ek inthlahdah te hi an thanmawh bawk emawni chu aw !!

Tuesday, December 02, 2008

Thla Khi

Pipute khan thlapui khi an hmang tangkai ngawtin ka ring - Tunlaia pawh meichher ken vu vu zawng a remchang tehchiam lo emai. Naupang pawnto pawn nuam antih phahve thoin ka ring bawk - Pawnto ka hmuh hmasak ber phei chu Darzo khua ani nghe nghe. Torchlight ala chhuak awm siloa thla khi awmlo se chuan Ai-Mit Thlawn antih ang hlauh hi anniang mawle - Tlangval leh Tar leng haw han inchhuih khat khat tur mithla-ah a lang tlat mai.

Vanneihthlak takin ka pian ve meuh chuan torchlight an hmu chhuak tawha, thingtlang han zin pawn pheikhai a zang riau tawh. Ka Pu damlaia khawthim thet theta torchlight nena a chhuak ziah thin kha aw - Ka Pi kha a boral hma em atin ni - mahse ka chhun lo hlauha zana lenchhuah hi nuam ka ti em em hranpa lo. Eng pawh changkanna avangin an nei ve tawha mahse a chhiat zin em avangin torchlight lukham hnuaia an la dah fir fer tho mai. Battery zawh lampangah phei chuan thla eng bawk ani an hman leh thin - Inhmun hrang/huainei, ka nite lo awm tawhna, zawnah phei kha chuan a va han tangkai tak.

Rinloh deuh maiin kumin chu boruak a thiang tha bawka arsi a hmuhve theih tlat mai, mahse thlapui a bo daih thung - A rawn inher chhuah leh ngei beisei ila. Khalama awmtan chuan in zantin hmuh ania ho pawh inti maithei mahse keini tan chuan 'hmuh ngai loh hmu' antih ang ki deuh kha ani ringawt. Pollution vang hian khua hi a thiang tak tak thei loa, heng boruak kan han nei theite hi a lawmawmin sawi a kai ve reng reng. Vai naupang pawh van rawng mahni ngaihdan theuhin hnawih rawh ule antia - Grey colour zuk hnawih veka. "An va han mawl hlawm" tidawn ila piantirh ata an nitin hmuhve dan ani miau sia !!

Thlapui engtikah tak rawn inher chhuak leh ang maw ka ti rilru neuh neuh thina. Ka rilrua rawn lang leh thin chu pitarte phhunchiar deuh an hla , "Tunlai thanghthar-te hi thla-ah ka lawne te intia, inti englo zo vek tawh anih hi" kha ani leh thin. Dikna chin tepawh a awm mahna helam phairam angahte chuan - A en loh phah em em loa mahse boruak thianghlim chu changkan-na, kan ti mai dawn nge, vang hian a awmloh phah alawm. Ka thlalak phochhuah a pawh hian a var pup mai - khawilai riangvai a hian nge maw chhawrthlapui kan hmuh tehlul ang le.

Thim thet thet



Monday, December 01, 2008

Chakai

Thlasik-a chakai an thau thin tih hrerengin hmanni chu kan han vak khawthawnga. Beisei lawk ang ngeiin chakai alo awm hlauh mai peka. Fur zawh hnua kan ei kha rinaiin a tui lemlo bawka, tuntum chu a pawnfen kan han bih ngeia - A tui pailai ngei mai kan duh sia. A zuartupa Bengali-pa pawn chu chu hrerengin, "Saab, Ladki he tel bi zaada hoga" alo ti sawt sawta. Mahse a nu hlang vek chu duh aia alo to deuh avangin kan han indawn hmasa te te a, kilo khat-a cheng 130 in a phal ta hram-a. An lian lemlo na-a mahse buk anlo tlo khawp mai, kilo 3 pawh eng thuartham chu ani lemlo khawp mai - Plastic Bag tereuhte-a zuk leng veka. A sawngbawlna pawh a hmun ngeia a awma mahse tul kan tih lemloh avangin inlamah tih atan kan hawnpui ta zawka.
Nghak rei tawh bawka ka ei leh ta nge nge
A damlaia-a awmdan tur ka hisap vel mai mai


Hmanlai atang tawh reng khan chakai hi Mizo thawnthua a lang tamin ka hria. Chhurbura Pawih ram zin Aium tui ti lutuk theihnghilh hlau si, "Aium, Aium..." tichung renga Sawntlung nal-a tlu han theihnghilh zuita khan ka nuih chu a tiza ngang mai. A hnua hlaah an phhuahzui ngei mai pawh kha, a hla thute erawh chu ka hre nil nial tawh chauh - Naupan laia ka Pa'n thawnthua min hrilh kha ani ve mai. Mahse Pawih-pa'n, "Aium rimte chu i nam ang vetvuta" a tih hnua a hrawk a zuk kawm ngheng kha chu ka la hrechiang khawp mai.

Hei ai maha ka nuihpui tamzawk chu Utawk leh Chakai inhau mawlh mai kha ani. Hmanlaiin an tia lawm hemite pahnih hi tihian an inhaua antia lawm: -
Chakai (Utawk hnenah): "Hmuiziahkur, Zangkaihkulh".
[Utawk/Toad chhan ngaihna leh tihngaihna hrelo zaksi khan Uchang/Frog, Lawyer nilai ngei mai kha a han ruaia. Anih lah chu a suit eng ha in a rawn ni piat mai lehnghala]
Uchang (Utawk hnenah): Tuin maw hau che?
Utawk(Uchang hnenah): "Saw, sawta saw a intam kan tho saw".
[Chakai lah chuan seh chak tak maiin alo intam kang hru peka]
Uchang khan ti hian Chakai kha a hau ta e an tia lawm: "Ruh chungnung(2), Kaihza thlep tam, Ek chhipchhuan, Nghawng lian, Mit pawng, Beng bul, I kal saisir ang haw haw-a"
He thawnthu atanga kan zir: "Miin i chunga antih i duh ang bawkin mi chungah va ti ve rawh u" tiin an han tlip ngei a.
Uchang khan a sawi dik hmel fu